FİZİKSEL AKTİVİTE ÖNCESİ ISIN VE KORUN, SAĞLIKLI HAREKET ET…
Sevgili öğrenciler, bu yazımda sizlere beden eğitimi ve spor dersinde çok önemli bir konudan bahsedeceğim: Isınma
Spor yapmadan önce ısınmanın ne olduğunu, neden gerekli olduğunu, en temel amacını ve eğer ısınmazsak başımıza neler gelebileceğini birlikte inceleyeceğiz. Ayrıca, spor sırasında karşılaşabileceğiniz tüm sakatlık türlerini de açıklayacağım. Çünkü spor yaparken güvenli olmak sağlığımız için çok önemlidir. Günlük yaşamımızı aksatacak durumların başımıza gelmesini önlemek elimizde. Bu metni yazmamda Dr. Ahmet CÖMERT beyin hazırladığı Sağlık Yazıları Serisinden faydalandığımı söylemeden geçemeyeceğim.
Isınma, beden eğitimi ve spor derslerine başlamadan önce vücudumuzu harekete hazırlamak için yaptığımız temel hareketler / alıştırmalardır. Örneğin, yürüyüş, hızlı yürüyüş, hafif tempo koşu, kolları ve bacak çevirme, sıçramalar, sekmeler, hafif düzeyde aktif esnetmeler gibi hareketler hepimizin bildiği gibi ısınma hareketlerinin temelini oluşturur. Bu hareketler, başta kaslarımız ve eklemlerimiz hareket edeceğinden, kan dolaşımının artmasına, vücut sıcaklığımızın hafifçe yükselmesine, dolaşım ve solunum sistemimizin ısınma sonrası yapacağımız hareketlere hazır olmasını sağlayacaktır.
Peki, neden ısınma yapıyoruz? En temel nedeni, vücudumuzu daha ileri düzeyde performans sergilemeye hazırlayarak sakatlanmamızı önlemektir. Isınma sayesinde kaslarımız tendonlarımızla birlikte daha esnek ve güçlü olurken, eklemlerimiz daha iyi açıklık seviyesine çıkmasını sağlayarak rahatlar ve vücudumuz ani bir harekete hazır hale gelir. Isınmadan spora başlamak, soğuk ve hazırlıksız kasların ve tendonlarımızın zedelenmesine, çabuk yorulmamıza ve performansımızın düşmesine neden olabilir.
Isınmanın en temel amacı, vücudu yavaşça harekete geçirerek sakatlık riskini azaltmak ve spordan en iyi sonucu alacak performansa ulaşmayı sağlamaktır. Isınan bir kas, esnedikçe güçlenir ve zedelenmelere karşı daha dayanıklı hale gelir. Böylece hem daha iyi hareket edebilirsiniz hem de spor yaparken kendinizi daha enerjik hissedersiniz.
Eğer ısınmazsak ne olur? Isınmadan yapılan spor, kaslarda ağrı ve yorgunluk, kas ve bağlarda yırtılma, eklemlerde burkulma gibi sorunlara yol açabilir. Ayrıca vücudumuzun farklı bölgelerinde daha ciddi spor sakatlıkları da ortaya çıkabilir. Bu sakatlıklar arasında el bileğinde sinir sıkışması (Karpal Tünel Sendromu), omuzda kas ve tendon yırtılması (Rotator-Cuff Hastalığı), dirsekte tendonda hasar ve iltihap (Epikondilit), parmaklarda tetik parmak hastalığı, boyunda ve belde disk kaymaları (boyun ve bel fıtığı), tendon iltihaplanması (tendinit) gibi rahatsızlıklar vardır. Ayrıca, ani ve ters hareketlerle parmaklarda kilitlenme veya bacaklarda, omuzda ve elde ciddi ağrılar meydana gelebilir.
Spor sakatlıkları genellikle yanlış pozisyonda uzun süre kalmak, tekrarlı hareketler yapmak, ağır kaldırmak veya kasları çok fazla zorlamakla ortaya çıkar. Tedavi edilmezse kaslarda güç kaybı, eklemlerde sertlik ve hareket kısıtlanması olabilir. Bu yüzden derslerimizde ısınmaya her zaman önem vermeli, hareketleri doğru ve dikkatli yapmalı, kendinizi aşırı zorlamadan güvenli şekilde spor yapmaya özen göstermelisiniz. Böylece birlikte daha sağlıklı, mutlu ve verimli bir ders geçiririz!
